Ik moet haar zien als een personage

Niets is zo moeilijk als vuurwerk beschrijven.

Désanne van Brederode schreef over het leven en werk van Krisztina de Châtel het boek Dans! Denk! Daarbij reflecteert zij ook op haar eigen werkwijze als schrijver en haar worsteling om te komen tot een geloofwaardig verhaal.

“Zo Kristina er al een eigen filosofie op nahoudt, is de kern ervan: de voortdurende vraag naar geloofwaardigheid. Die van anderen, die van haarzelf ten aanzien van anderen, ten aanzien van zichzelf. Als ik van het leven en werk van Kristina een geloofwaardig verhaal wil maken, geloofwaardig ook voor haarzelf, dan mag ik haar niet op de sofa dwingen – en de vele draden onthechten, ontwarren, met alle deuren dicht. Hoe houd ik haar in beweging, en wordt dit toch een boek, een deur naar een andere wereld?

Niets is zo moeilijk als vuurwerk beschrijven. De ene knetterende lichtfontein is nog niet uitgedoofd of de andere springt alweer open, in hooguit drie tinten, soms wat paars of goud, en met steevast de geur van kruit en verschroeid papier. Hoe maak ik van haar steekwoorden-spervuur-vuurwerk een landschap, hoe zet ik stembuigingen, mimiek, blik, handgebaren en loopjes om in taal die ze niet zelf gebruikt? Hoe laat ik haar zeggen wat ik meen dat ze had willen zeggen, wat ze zelf meent gezegd te hebben? Er is maar een antwoord mogelijk: ik moet haar zien als een personage. Om een goed, waarachtig beeld van haar te kunnen scheppen is het soms nodig dat ik de “echte” Kristina een beetje op afstand hou.”


Bewerking gemaakt door Arja Veerman op basis van het boek: Désanne van Brederode (2017). Dans! Denk! Leven en werk van choreografe Krisztina de Châtel. Uitgeverij Querido.