Verzamelen aan de wand en dan vastleggen
Voor Melanie is het intussen wel duidelijk geworden dat het werken met verzamelingen een heel belangrijke motor is in haar werk. Dit verzamelen doet zij op verschillende plekken, waar zij ook de wanden van haar huis voor gebruikt. Op deze “vertellende” wanden groeien verzamelingen door tot vormen van interactie en associatie – het één ontstaat door het ander – totdat Melanie ze fotografeert, alles weghaalt en opnieuw begint. Zo legt ze haar verzamelingen en herinneringen vast en helpen de foto’s haar om later weer associaties op te roepen.
“Deze grote, oude kast is van mijn moeder geweest. Eigenlijk doe ik nu wat zij altijd deed. Alle kaarten die binnenkomen, steek ik hier in dit randje. Dit is dus eigenlijk een kaartencollectie. En al doe ik dat niet altijd heel bewust, dat verzamelen is wel een belangrijke motor in mijn werk. Die kast kwam trouwens met alle spullen van mijn moeder er nog in – daar zijn mijn eigen spullen later bijgekomen. Die rangschik ik dan, zo’n beetje, en dan bouw ik daar als het ware op voort. Er zat al een heel leven in die kast, geleidelijk aan heb ik dat deels weggehaald. Maar pas nadat ik dat had gefotografeerd.
Dat verzamelen en vastleggen, dat is er bij mij eigenlijk altijd. En dat zie je niet alleen in de werkkamer terug, maar ook in de woonkamer: verzamelingen van beelden aan de muur. Vaak zijn het beeldelementen, waardoor ik denk ‘dat hang ik nu dáár op’. Er is altijd een vorm van interactie: het één ontstaat door het ander, dat vind ik ook leuk. Zo ontstaat er een verhaal. Soms gebeurt dat snel, soms langzaam, in de loop van de tijd. Ik denk dat deze woonkamerverzameling – die heel lang hangt en soms verandert er dan wat – dezelfde functie heeft als die kast. Het geeft me een geruststellend beeld om naar te kijken, mensen die bij me zijn. Het zijn trouwens niet alleen mensen, ook wel woorden of dingetjes. Zoals een varenblad uit ‘Non Issue’, een magazine van een collega. Of kijk hier, hier zie je Simone de Beauvoir, haar aanwezigheid in een rood mantelpakje, dat vind ik heel prettig. En hierachter hangt nog een schrijfster, Colette. Dus daar zit het ‘m in, denk ik, een gezelschap van beelden. Het is een soort vertellende wand, die groeit. Sommige dingen blijven lang hangen, andere zijn sneller weg. Wat ik dus doe, is dat ik aan het verzamelen ben ‘in tijd’. Ik lijm eigenlijk tijden aan elkaar. Op een gegeven moment maak ik er dan een foto van en haal daarna alles weg en begin opnieuw. Zo leg ik mijn herinneringen vast. Die foto’s roepen later dan ook weer associaties op, ook al kijk ik er zelden naar. Het is net als muziek, het brengt me terug in de tijd. Vastleggen is voor mij wel een onderwerp. Die wanden fotografeer ik al zo’n vijftien jaar. En die foto’s gaan dan in mapje, maar da’s verder niet heel geordend. Die mapjes liggen dan op allerlei plekken. Daar stopt het ‘systematieke’ dan.
Hoe zo’n wand ontstaat? Dat gebeurt volkomen in het dagelijks leven. Er is geen scheiding van: ‘Nu ga ik eens aan m’n wand werken’ – ik kom gewoon plaatjes tegen. Dat gaat echt totaal onbewust, op het oog, op een gevoel. Dan hangt er iets en dan zie ik na een tijdje: ‘Ah ja, dat hoort daarbij’ – soms is het ineens heel vanzelfsprekend, dat hóórt gewoon bij elkaar. Maar soms is het ‘gelaagder’, dan zie ik het niet meteen. Daarom vind ik met beelden schuiven ook zo fijn. Omdat je elke keer andere groeperingen, andere samenstellingen maakt die dan ook elke keer een ander verhaal maken. En er komen ook woorden bij. Die woorden doen dan mee als beelden – woorden en beelden zijn even belangrijk. Door te spelen met de betekenis van een woord, dat je het anders schrijft. Bijvoorbeeld dat je ‘overlijden’ als ‘over lijden’ schrijft of verstand als Ver–––––stand Dan wordt het woord ook weer beeld, niet zozeer figuratief. Maar door het prominent anders neer te zetten, ga ik anders kijken en denken.”
