Op scherp staan om ideeën te vangen
Als Johan werkt aan een kort project zoals een bedrijfsfilm van twee à drie minuten dan zorgt hij eerst dat alles klaar staat wat hij nodig kan hebben om zijn eerste muzikale ingevingen te vangen. Pas daarna bekijkt hij de film. Op deze manier voorkomt hij dat zijn eerste inspiratie verloren gaat.
“Ik had een opdracht om muziek te maken voor een reclamefilm van een bedrijf dat boten bouwt. Het eerste dat ik met de klant bespreek is, wat willen jullie? De klant zegt dan bijvoorbeeld: “het moet epic zijn! Niet Pirates of the Caribbean, maar wel een beetje dat gevoel.” Sommige klanten geven een link naar een youtube videootje en dan heb ik gewoon een guide track. Stap één is dus de referentie bepalen en stap twee is die referentie enigszins bestuderen. Dus als ze een youtube link sturen, dan luister ik even naar de muziek. Dan hoor ik bijvoorbeeld synthesizers, een hoorn en behoorlijk snelle percussie. Dan heb ik al een kader.
Vervolgens wordt dan het filmpje opgestuurd. Maar het is natuurlijk niet zo dat ik dan de film aan zet en ga zitten kijken. Nee, ik start het audiomontageprogramma Logic op. Ik laad de film in en ik zet een piano neer die direct speelbaar is en aangesloten voor opname. Dan druk ik op play en kijk ik de film voor de eerste keer. Want als je de film los kijkt en ik heb een idee en ik moet eerst nog logic opstarten, á tien minuten en dan mijn pianogeluid zoeken, dan is het weg. Vroeger toen ik een stuk jonger was lag ik in mijn bed en dan hoorde ik een hele symfonie in mijn hoofd. Ik hoorde al die instrumenten spelen maar kon het niet opschrijven. Dat is frustrerend. Dus het meteen vangen van die muziek die ik in mijn hoofd hoor, dat is wel een taak geworden.
Meestal krijg ik wel meteen inspiratie. Ik kijk naar het filmpje en zing mee wat er in mijn hoofd op komt. Meestal is dat een melodie. Dus je ziet die boot gaan en dan zie je een beeldwissel. Vervolgens weer een beeldwissel en dan zie je een helikopter voorbij vliegen. Dan zit ik een beetje te neuriën en ik geef een vingerknip op die beeldwissel. Johan neuriet inmiddels een melodie, geeft met zijn stem accenten op de beeldwissels en knipt met zijn vingers mee. En zo zit ik dan in mijn hoofd de muziek te bedenken. Op deze manier vind ik een muzikaal tempo waarin vaak de beeldwissels gelijk vallen. Daar ben ik wel een uur mee bezig. Dan heb ik mijn basistempo gevonden en dan ga ik op de piano componeren. Dus in mijn hoofd hoor ik dan een ritmisch spannend patroon. Dan speel ik het ritme op de piano met een akkoord, bijvoorbeeld met een A-mineur. En dan schets ik eigenlijk de muziek met piano onder het beeld in een tempo dat gelijk loopt met de meeste gebeurtenissen in de film. En waar die puls niet helemaal klopt met het beeld, daar pas ik muzikaal iets aan. Als ik mijn muzikale idee heb gevangen met mijn piano schets dan ben ik in principe gerustgesteld. Ik heb de schets op de piano, ik heb mijn tempo en ik heb de referentie naar de sfeer. Vanaf nu kan ik zeggen: “Save, ik ga wat anders doen”. Of ik ga een broodje eten, of ik heb een vergadering. Maar ik weet nu wel dat als ik twee dagen later het project open, dat ik dan stelselmatig mijn schets kan uitwerken en mijn deadline makkelijk haal.”
