Veel gebruikt maar problematisch – het begrip kennis
In de literatuur wordt zeer veel over kennis gesproken. Dit woord ‘kennis’ is in Nederlandse en uit het Engels vertaalde teksten vaak een slechte leenvertaling van het Engelse woord knowledge. Het Nederlandse woord ‘kennis’ is veel beperkter van betekenis en wordt vaak gekoppeld aan ‘kennis boven de oren’. Voor de kunsten is dit problematisch en soms zelfs een sta-in-de-weg.
In de literatuur wordt zeer veel over kennis gesproken. Dit woord ‘kennis’ is in Nederlandse en uit het Engels vertaalde teksten vaak een slechte leenvertaling van het Engelse woord knowledge: facts, information, and skills acquired through experience or education, dat zowel kennen als kunnen en elementen van ervaren omvat. Het Nederlandse woord ‘kennis’ is veel beperkter van betekenis en betreft met name ‘kennis boven de oren’. De nadruk ligt op facts and information acquired through study and education. De skills uit het Engelse concept vallen in de Nederlands uitleg geregeld weg, evenals de experience. Het Nederlandse woord kennis is voor de kunsten daarom in de strikte zin van weinig nut; sterker nog, het kan een sta-in-de-weg zijn om tot meer begrip te komen over maken.
Voorbeeld: wanneer in een Engelse tekst wordt gesteld dat om te maken het onder andere nodig is to acquire relevant knowledge, dan kan dat slaan op de manieren waarop makers alle mogelijke materiaal maar ook vaardigheden en inzichten verwerven om te kunnen maken. In het Nederlandse ‘vertaald’: het is nodig kennis te verzamelen om te kunnen maken, gaat waarschijnlijk over het bijeenbrengen van geschreven of anderszins onder woorden gebrachte kennis. Het woord ‘kennis’ sluit in dat geval dus het merendeel van de activiteiten uit die makers ontplooien bij het verzamelen.
We zouden daarom kunnen proberen om te voorkomen het woord kennis te gebruiken en te spreken van kennen en kunnen of, waar dat kan, het hebben over expertise, dat een betekenisveld heeft met een menging van kennen en kunnen: deskundigheid, knowhow, vakbekwaamheid, vakkennis. Of om bij het gebruik van het begrip kennis systematisch te verwijzen naar kennis in de meest brede zin van het woord, waaronder ook expertise en (fysieke en gevoelsmatige) ervaringen kunnen worden verstaan.
Lees verder:: als je kennis wilt delen, gaat die kennis veranderen.
