Heb je een moment van ‘donkerte’ nodig in je maakproces?
Tijdens de makersdialogen bleek dat het voor een van de makers belangrijk was om bij het wakker worden, ’s ochtends vroeg, een poosje in de ’twilight zone’ te blijven. Het nog geen prikkels binnen krijgen, kon het begin betekenen van een nieuw werk. Bij een andere maker was dat buitensluiten van prikkels ook belangrijk, maar werkte dat pas door verderop in het maakproces. De vraag kwam op of je deze ‘staat van zijn’ – het buitensluiten van prikkels – ook overdag zou kunnen opwekken en zo ja, hoe.
Bovenstaande vraag leidde tot een oefening voor studenten, gemaakt door een groepje makers-docenten van HKU Design. In de oefening wordt geprobeerd om met behulp van een blinddoek alle prikkels van buiten uit te sluiten en na te gaan wat die ervaring met je doet.
Oefening: De blinddoek
Alle deelnemers doen een blinddoek om, 2 minuten lang. Na afloop worden er 2 vragen gesteld.
Vraag 1: “Wat heb je ervaren?”
Vraag 2: “Heb je een moment van donkerte, van naar binnen gekeerd zijn, nodig in je maakproces?”
Wanneer je deze oefening met studenten doet, zul je merken dat de 2 minuten als lang worden ervaren. Dit is nodig om een gevoel van afstand te krijgen, om het onbewuste aan het werk te laten gaan. Het kan even duren voordat er zo’n modus ontstaat. Meer naar binnen gekeerd. Waar de een vervolgens na een poosje modellen in zijn verbeelding modellen begint te maken, werkt de ander aan een boek, nog weer een ander dwaalt af naar gedachten dat er nog iets met de fundering moet.
De tweede vraag is bedoeld om bewustwording en gesprek op gang te brengen. Wat heb je nodig in je maakproces, en hoe werkt dat voor jou? Wat inzicht geeft, is dat er niet één juiste manier van (niet-makend) handelen is. Waar de ene student rust zoekt om een proces op gang te brengen, zoekt de ander juist prikkels op. Het is dus niet zo dat je de beste ideeën krijgt als je gaat fietsen, je gaat fietsen om ideeën te krijgen. En iemand anders gebruikt daar een andere ‘methode’ voor. Iets om goed in te gaten te houden, voor je weet krijg je een boekje met “10 tips om te komen tot….” En dat is juist niet waar dit over gaat.
Met dank aan: Jesse Visser, Femke de Vries, Tanja van der Laan en Arjan Karssen, makers-docenten van HKU Design.
Links naar:
- Het niet-makend handelen is onlosmakelijk deel van het maken
- makersdialoog Michiel Sluiters
