Associatief werken om heel snel verschillende ideeën te produceren
Than moet het muzikale creëren soms heel snel doen. Hij vertrouwt dan op een heel arsenaal aan associatiemogelijkheden, waardoor hij altijd genoeg ideeën heeft.
“Voor King of Games vervulde ik verschillende rollen. Ik was adviseur op het gebied van game-muziek, expert in de interactieve muziek, music director, en vooral ook componist. Het is een kindervoorstelling waarin een acteur, Jim, in de wereld van een game terecht komt waarin van alles mis gaat. Zo is er een probleem met de geluidskaart die het orkest, inclusief de dirigent, weer aan de praat probeert te krijgen.
Het publiek wordt betrokken bij het oplossen van de problemen. Sommige composities in het stuk zijn dan ook lineair, en bij andere wordt de voortgang daadwerkelijk bepaald door de deelname van het publiek. Via zo’n interactieve muzikale puzzel wil ik kinderen betrekken bij mijn voorstelling.
Omdat ik zo veel verschillende taken uitvoer in het project, moet het componeren van muziek in een vloek en een zucht gebeuren. In die situatie werk ik het beste op ingevingen. Tijdens het werken aan de ‘schil’ van de voorstelling, zoals ik dat noem, dus de productionele kant: het regelen, organiseren, en schrijven van de randvoorwaarden, ben ik in mijn hoofd veel bezig met het stuk. De associaties komen dan bijna vanzelf. Die kunnen op verschillende manieren muzikaal zijn, maar ook inhoudelijk, letterkundig, of noem het maar op.
Repertoirekennis kan ik altijd inzetten als inspiratiebron. Ik ga dan natuurlijk niet zomaar werk overnemen of nadoen. Bij King of Games moest ik meteen denken aan het werk van Copland, een orkest met fanfare. Én ik was geïnspireerd door de soundtrack van Call of Duty.
Denkend aan games ben ik ook gaan knutselen met het deuntje uit PacMan; ik heb de houtblazers een variatie daarop laten spelen. Dat is eigenlijk een manier op zichzelf: muzikaal aan de slag gaan met een startpunt en zien wat voor associaties het oproept.Ik ging voor King of Games gewoon achter een drumstel zitten, ik probeerde een beweging uit en ik begon te kijken wat er verandert aan het gevoel en wat het oproept. Dan probeer ik het een paar keer opnieuw en kom ik elke keer een stukje verder. Soms komt er ook ineens een heel nieuw stuk of een deuntje ‘naar boven’ in mijn hoofd. Dat was bij King of Games in elk geval wel zo. Ik stelde me een motiefje voor, en vervolgens liep ik fluitend rond. Ik had iets leuks bedacht, maar de noeste arbeid moest nog beginnen! De eerste vertaalslag was naar het klavier, en vervolgens moest het over naar een orkestreductie.
Verder heb ik gebruik gemaakt van het woord ‘game’ en ‘games’ zelf. Letterlijk: G-Am-E en G-Am-Es. Zou die combinatie kunnen werken als akkoorden voor het motief? Het is dan heus niet de bedoeling dat het publiek dat er zelf uithaalt! Maar het is wél een inspiratie voor mij die me op weg helpt, en een leuke easter egg.
Op deze manier associeer ik het hele productieproces rond, en als ik dan eindelijk de ‘componistenpet’ op zet en los mag, dan komt het allemaal ook heel snel!”
