Maken om te maken als onderdeel van onderzoek
Daan Andriessen, lector Methodologie Praktijkonderzoek aan de Hogeschool Utrecht, heeft een grote bijdrage geleverd bijgedragen aan de praktijk van het onderzoek en onderwijs in het Nederlands HBO. Toch voelt hij de behoefte aan een nog meer integraal perspectief. In zijn samenwerking met Bart van Rosmalen, bedenker van de muzisch werkplaatsen, onderzoekt hij hoe ‘muzische’ aspecten het leven en werken van professionals in de kunsten, de wetenschap, het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties kunnen versterken.
In de muzische werkplaatsen wordt het eigen werken en maken vanuit heel diverse praktijken onderzocht. Hierbij gaat het zowel over conceptuele ideeën, onderzoeksinstrumenten, als ook over het ‘maken om te maken.’ Daan vindt dat laatste een ingewikkeld uitgangspunt, omdat hij altijd denkt in termen van nuttig zijn, van maatschappelijk belang.
“Als het maken om het maken is, kan het zomaar weg zijn. Maar: je wilt toch iets te pakken krijgen. Dat is voor mij een soort sleutelzin. Het zou toch zonde zijn als ’t er straks niet meer is… Dat is verspilling. Het gaat gepaard aan mijn gevoel van urgentie dat als we als wereld willen overleven, we behoefte hebben aan nieuwe ideeën, aan nieuwe manieren en andere kennis.”
Daan leert de laatste tijd in de muzische werkplaats dat als je iets doet, het geen nut hoeft te hebben. Dat is voor hem paradoxaal. Hij is het maken om te maken dan ook gaan zien als een vorm van uitgesteld nut. Hij kan het niet los zien van het nut dat een ervaring heeft. Voor hem neemt dat meteen ook de irritatie weg als hem wordt gevraagd om te maken om te maken, want die vraag kan eigenlijk niet. Tegelijk wordt hij wel ergens mee naartoe gesleept, naar een plek die hij nog niet kent en waar de tijd stelselmatig vertraagd. Toch blijft het voor hem steeds de vraag wat hij daaruit ‘pakken’ kan. Hij ziet zijn eigen rol als onderzoeker in de muzische werkplaats dan ook om dat onderzoeksperspectief, op mogelijk andere manieren dan die hij al kent, te laten oplichten in het werk.
Bron: In 2019 hield Arja Veerman een aantal ‘maakonderzoeksdialogen’ met de lectoren Bart van Rosmalen (Muzische professionalisering, HKU), Daan Andriessen (Methodologie praktijkonderzoek, HU), Jan IJzermans (Research in Creative Practices, HKU) en Nirav Christoph (Performatieve Maakprocessen, HKU). Onderwerp was: manieren van werken in maakonderzoek. De fragmenten van Daan Andriessen komen uit een gesprek dat hij met Bart van Rosmalen had.
Voor meer info over de Muzische Werkplaats, zie: https://www.musework.nl/nl/page/8691/werkplaats-19-20
