Het werken met de makersdialoog

Het gaat om het steeds dieper inzoomen op de vaak moeilijk te verwoorden maakprocessen.

Het werken met de makersdialoog is een manier om veelal impliciete, moeilijk te verwoorden kennis op tafel te krijgen met betrekking tot het maakproces. De makersdialoog is een begeleide gespreksvorm tussen twee makers. Een moderator ondersteunt dit gesprek. De makers delen ervaringen met elkaar en exploreren elkaars praktijken, projecten, vraagstukken en uitwerkingen. Zij proberen elkaars manieren van werken te achterhalen en inzicht te krijgen in wat zij doen, in hoe zij maken.

De makersdialoog bestaat uit een meerdere sessies of rondes, waarin de makers elkaar beurtelings interviewen. Bij elke interview is een moderator aanwezig die het gesprek begeleidt. De moderator organiseert de dialoog, ondersteunt de uitvoering en werkt deze na afloop eventueel uit. De moderator moet daarvoor wel voeling hebben met het betreffende vakgebied en ‘mee kunnen’ met de dialoog. Ook is het belangrijk dat de moderator zorgt draagt voor een open sfeer, waarin een gevoel van vertrouwen kan ontstaan, zodat langzaam maar zeker steeds dieper kan worden ingezoomd op de vaak moeilijk te verwoorden maakprocessen. De dialoog kan, met toestemming van de betrokken makers, worden opgenomen op audio of video en na afloop verder worden verwerkt.

 

Verloop

De dialoog start met een korte kennismaking, een kenschets van de geïnterviewde maker en zijn of haar portfolio. Vervolgens gaat het gesprek in op een of meer van de projecten van de maker, waarna wordt ingezoomd op een episode, een periode in het maakproces waarvan de maker zelf het begin en het eind aangeeft. Meestal start de episode met een moment of fase van niet-kunnen, niet-weten, niet-voelen en eindigt wanneer de maker weer verder kan. De vraag waar het in het gesprek om draait, is wat er in die tussentijd is gebeurd. Deze tussentijd kan minuten, een uur, dagen of weken beslaan. Om goed in te kunnen zoomen op detail is het belangrijk dat de projecten die besproken worden, niet te lang geleden zijn. Tegelijk is het ook belangrijk dat de projecten daadwerkelijk zijn afgerond, zodat kan worden teruggeblikt op het verleden. Wat is er gebeurd? Hoe ging dat dan? En wat ging daaraan vooraf, wat heb je toen nog meer gedaan? De moderator stelt daartoe vooral ‘hoe’-vragen en niet zozeer ‘waarom’. ‘Hoe’-vragen houden het gesprek op het niveau van de handelingslaag, van de maakprocessen, en voorkomen een te sterke gerichtheid op de persoon en psychologie. Met de ‘hoe’-vragen kan het ‘waarom’ wel meekomen, maar dan in meer directe relatie tot wat en hoe er is gemaakt.

Verwerking van gegevens

Na afloop wordt de makersdialoog verwerkt tot een vorm van een verslag, per maker. De verslagen worden gebruikt voor verder onderzoek. Makers gaan na wat hen opvalt en bespreken overeenkomsten en verschillen. Maakonderzoekers helpen relaties te leggen naar opbrengsten van andere groepjes en (toegankelijke) theorie. Onderwerpen komen naar voren voor verder onderzoek, waarop lijnen van kennisvorming kunnen ontstaan.


Lees verder: Het werken met episodes

Lees verder: het verwerken van gegevens vanuit de makersdialoog

Lees verder: het werken met de makersdialoog vraagt om een meta

Lees verder: Het werken met de maakonderzoekscyclus