Een bruikbare definitie van onderzoek
Onderzoek in de kunsten is veelbesproken. Wat is het verschil tussen maken en onderzoek? Is alle kunst onderzoek? Is onderzoeken onnuttig en moet het vooral om zoeken gaan? In de discussies hierover zitten tal van aannames rond onderzoek verscholen. Tegelijk is er een toenemende interesse bij mensen van buiten de kunsten en het ontwerpen om te begrijpen waarom daar gewerkt wordt zoals er gewerkt wordt. Reden genoeg om, zonder verdere pretentie, te werken met een definitie van onderzoek die ook voor anderen begrijpelijk is.
In maakonderzoek werken we met een definitie van onderzoek die tamelijk algemeen bruikbaar is, in ieder geval ook voor onderzoek in de kunsten en het ontwerpen. Deze definitie wordt gebruikt door the Research Excellence Framework (REF), het systeem dat in het Verenigd Koninkrijk wordt gebruikt om de kwaliteit van het onderzoek van alle universiteiten te evalueren. De Britse regering bepaalt op basis daarvan de onderzoeksbekostiging van iedere individuele universiteit. We hebben het hier dus niet over een niche-definitie.
De definitie luidt:
Research is a process of investigation leading to new insights, effectively shared.
Er zit nog een hele uitleg bij maar die betreft vooral wat we er dan wel en niet onder moeten verstaan.* Zo vallen ontwerpen en de kunsten er wel onder maar bijvoorbeeld onderwijsontwikkeling niet.
De definitie legt in vergelijking met andere definities veel nadruk op het effectief delen met derden: het naar buiten treden en de impact daarvan. We zien dat er in de definitie geen sprake is van methoden of methodiek, noch van falsifieerbaarheid, generaliseerbaarheid of dergelijke. Het is mogelijk dat dat onderdelen of kwaliteitskenmerken van het proces van onderzoek zijn maar dat hóeft niet. We kunnen dit opvatten als een uitnodiging om enkele stappen te maken op de beantwoording van de volgende vragen die als vanzelf uit de definitie voortvloeien: wat zijn de processen van onderzoek die passend zijn voor de kunsten en het ontwerpen; wat voor nieuwe inzichten zoeken we en hoe vatten we die nieuwheid op; en: hoe delen we onze manieren van onderzoeken en de inzichten die deze opleveren op een effectieve wijze? Deze vragen vragen niet om absolute standpunten maar om veel ervaring, in de vorm van de gedeelde ervaringen van velen.
* For the purposes of the REF, research is defined as a process of investigation leading to new insights, effectively shared. It includes work of direct relevance to the needs of commerce, industry, and to the public and voluntary sectors; scholarship; the invention and generation of ideas, images, performances, artefacts including design, where these lead to new or substantially improved insights; and the use of existing knowledge in experimental development to produce new or substantially improved materials, devices, products and processes, including design and construction. It excludes routine testing and routine analysis of materials, components and processes such as for the maintenance of national standards, as distinct from the development of new analytical techniques. It also excludes the development of teaching materials that do not embody original research. It includes research that is published, disseminated or made publicly available in the form of assessable research. (REF 2012, Appendix C)
Lees verder: het begrip kennis – veel gebruikt maar problematisch
Lees verder: het komen tot bruikbare kennis en het streven naar pragmatische validiteit
