Het maakonderzoek volgt een cyclus
In het maakonderzoek wordt gewerkt met een maakonderzoekscyclus, die samen met groepjes makers van verschillende vakgebieden is ontwikkeld. Deze cyclus beschrijft de vorming van kennis en het verwerken daarvan, het delen ervan met andere makers en het getransformeerd gebruik hiervan in de praktijk of het onderwijs.
De maakonderzoekscyclus start bij de eigen praktijken van de makers (zie figuur). Zij pendelen tijdens het creatieve proces voortdurend tussen het makend handelen, niet-makend handelen en beschouwen. Het niet-makend handelen speelt hierbij een onderbelichte, maar onontbeerlijke rol. Het gaat dan om activiteiten als terzijde leggen, iets heel anders gaan doen, schoonmaken, koken, door de stad gaan lopen. Bij beschouwen gaat het om reflecteren, onderzoeken, zich openstellen voor andere indrukken, associaties en overwegingen.
Door samen met de makers in gesprek te gaan over hun manieren van werken ontsluiten groepjes makers samen met een maakonderzoeker kennis die verweven is met hoe de maker in een bepaalde setting werkt en welke keuzes hij of zij daarbij maakt. Deze keuzes kunnen samenhangen met bepaalde ervaringen, zoals voorkeuren, fascinaties of smaak. Een vorm van kennisontsluiting die we in het maakonderzoek gebruiken, is de makersdialoog.
Vervolgens wordt deze kennis bewerkt en omgezet naar stukjes kennis die met anderen kunnen worden gedeeld. In de designantropologie worden deze kenniselementen ook wel ‘knowledge pieces’ genoemd: kleine stukjes kennis die een maakonderzoeksgroep inzicht bieden en tegelijk aanzetten tot activiteit (Kjærsgaard, 2013). De elementen kunnen bij gebruik in de praktijk en in het onderwijs zelf ook weer aanzetten tot verdere transformaties en kennisvorming, zodat er een voortdurende cyclus ontstaat.
Bron: Veerman, Arja L. & IJzermans, Jan J. (2019). Maakonderzoek in creatieve praktijken. Cultuur +Educatie 50, 55-65.
Bron: Kjærsgaard, M. (2013). (Trans)forming knowledge and design concepts in the design workshop. In W. Gunn, T. Otto, & R. C. Smith (Eds.), Design Anthropology. Theory and Practice (pp. 51-67). London: Bloomsbury Academic.
Lees verder: over het belang van onderzoek met en voor makers
Lees verder: over het begrip kennis, het werken aan kennisvorming, en de veranderingen die kennis moet ondergaan om haar deelbaar te maken.
