Zoeken, in de literatuur
In de literatuur is er soms, direct of indirect, aandacht voor hoe en waarom kunstenaars zoeken / willen kunnen tegenkomen. Zonder enige pretentie van volledigheid kijken we hier naar enkele publicaties over zoeken.
Men ziet maken vaak als een vorm van probleemoplossing waarin stappen worden afgerond en elkaar opvolgen. Activiteiten die op Zoeken zouden kunnen lijken verdwijnen dan ergens in de fasen ‘probleemdefiniëring’ en ‘probleemverkenning’. Zie Problemen oplossen of zoeken en Het maakproces in kaart brengen – twee soorten modellen. Een onderzoek van Csikszentmihalyi laat zien dat Zoeken een belangrijk onderdeel is van wat hij noemt ‘de betere strategie’ in maken.
Dat Zoeken te maken heeft met het onvermogen, de onmogelijkheid, om een mentale representatie te maken van het gehele ontwerp.
Improvisatie en al makend vooruitkijken komen aan de orde in Ingold’s concept correspondence.
De mediatorrol van de maker waarin Zoeken essentieel is, komt in de literatuur bijvoorbeeld aan de orde in bespiegelingen over de relatie tussen maken en de toekomst en het verkennen van de toekomst door te maken.
Zoeken probeert invallen, inzichten tegen te komen. Dit wordt vaak gedaan met een zekere gestaagheid. Het je onledig houden van te veel benul voorkomt ook blokkering bij het komen tot inzicht.
Zoeken is voor de meeste wetenschappers een moeilijk te verantwoorden doch noodzakelijk onderdeel van het werk. Maar zelden wordt in publicaties aandacht besteed aan dit onderdeel van het wetenschappelijk werk. Wat het voor hen hachelijk maakt is o.a. dat men zich tijdens het Zoeken moet baseren op de eigen ervaringen en nog niet gefundeerde aannames.
Kennis en enige kunde op andere gebieden dan het eigen vakgebied vormen een belangrijke voorwaarde om te komen tot de eerder genoemde nieuwe combinaties van veranderde bestaande ‘delen’. Dit kan overigens ook gebeuren door met mensen uit andere gebieden samen te werken en je te verdiepen in hun overwegingen en invulling van bijvoorbeeld de 10 hoofdonderwerpen. Er is dus een noodzaak om ideeën en kennis en kunde uit verschillende vakgebieden te combineren.
We zien vaak dat het spreken over Zoeken moet worden verontschuldigd. Dit is iets waar wel meer onderdelen van het maken onder te lijden hebben. Zo wordt er achteraf gesproken over een ‘fout’ als een mogelijkheidslijn dood blijkt te lopen terwijl je wellicht niet verder was gekomen als je de weg naar dat dode punt niet had afgelegd. Het is van belang hier positieve woorden voor te gebruiken daar de activiteit positief is, ook als zij ‘mislukt’.
